3. İran seferi ( Nahcivan seferi ) (1553)

Kanuni, Safevilerin saldırılarına son vermek için üçüncü kez sefere
çıktı (1553). Nahcivan ve Karabağ taraflarıı ele geçirdi. Dönüş
yolunda, Amasya'ya geldiğinde, barış isteyen Şah Tahmasb’ın elçileri
ile görüştü. 29 Mayıs 1555 tarihinde Osmanlı Devleti, Safevi Devleti
ile Amasya Antlaşması'nı imzaladi. Bu antlaşmaya göre;
• Tebriz, Erivan, Bağdat, Irak ve Doğu Anadolu toprakları Osmanlılarda kalacak, antlaşma 25 yıl sürecekti.
Amasya
Antlaşması Osmanlı Devleti'nin Iran ile yaptığı ilk resmi anlaşma
olması bakımından önemlidir. Bundan sonra Kanuni'nin ölümüne kadar,
hatta 2. Selim zamanın da iran'la ilişkilerde önemli bir değişiklik
olmadı. 3. Murat zamanında, Osmanlı - İran münasebetleri yeniden
bozuldu. Bu arada Şah Tahmasb ölmüştü. Yerine geçen Şah 2. İsmail
Amasya Antlaşması'nı bozarak, Osmanlı topraklarına saldırdı. Fakat Şah
2. İsmail fazla yaşamadığı için iki devlet arasında önemli bir olay
meydan gelmedi. İran'da taht kavgaları çıkınca Osmanlı Devleti İran'a
sefer yaparak, bu durumu değerlendirmek istedi. Böylece Safevi Devleti
ile 1577'den 1590 yılına kadar sürecek uzun bir savaş dönemi başladi.
Bu
dönemde Kırım ile doğudan bağlantı kurabilmek için, Kafkasya üzerine de
seferler yapıldı. Kafkasya'da da birçok yer ele geçirildi. Bu
savaşların sonunda Safevi Devleti ile 1590'da Ferhat Paşa (Istanbul)
Antlaşması imzalandi. Bu antlaşmaya göre;

• Azerbaycan,
Gürcistan, Dağıstan bölgeleri Osmanlı Devleti'ne bağlandi. Safevi
Devleti Kafkasya'da Osmanlı egemenliğini kabul etti.
Osmanlı Devleti doğudaki en geniş sınırlarına Ferhat Paşa Antlaşması ile ulaşmış oldu.